కష్టాలు కూడా ఇష్టమౌతాయిట... ఎలాగట....

మోదకప్రియుడు బొజ్జ గణపయ్య ప్రమోద ప్రియుడు...
అందుకే ఈ ప్రమోదాలు సమర్పయామి..........


                                .....ఇ లా గ ట !
                                     (రచన: డి.వి.హనుమంతరావు... 14, జులై, 2010)

                                 -------                          ---------                        --------                                                       

కామన్ మేన్:      (ఆటోను పిలుస్తూ)  బాబూ... ఆటో...
ఆటో వాలా:       చెప్పండిసార్ ! ఎక్కడికి ?
కా.మే:        దగ్గిర్లో మంచి భోజన హోటలుందా ?
ఆ.వా:        ఊఁ ! తీసికెళ్తాను... ఎక్కండి.. యాభైరూపాయలవుద్ది..
కా.మే:        ఏం ? అంత దూరమా ?
ఆ.వా:        ఎక్కండి సార్, ట్రాఫిక్కులో ఆపితే కేసు రాసేస్తారు...
        (ఎక్కిన కాస్సేపటికే ఆటో ఆగింది.)
కా.మే:        అప్పుడే ఆపేసావేంటి..?
ఆ.వా:        దిగండీ..ఇదే హోటలు.. ఏభై ఇయ్యండి...
కా.మే:        ఇదేంటయ్యా..? ఈ కాస్త దూరానికే యాభైయ్యా...?
ఆ.వా:         అసలు మినిమమ్ అరవైయండి..ఏదో పెద్దారిలా ఉన్నారని తగ్గించా.. పెట్రోలు, డీసిలు పెరిగిపోయింది..    

                   తెలుసా ?    అసలు పేపరు సదవరేంటి గురూ గారు ?
కా.మే:        నిజమేఅనుకో..
ఆ.వా:        సార్.. మీకు తెలవదేమో... మేంకూడా ఆటో అడిగితే యాభై, ఆటో ఎక్కితే డెబ్భై 

                  చేసేద్దామని ఆలోచిత్తున్నామండి.. రేపు యూనియన్ మీటింగ్ లో తేలిపోద్ది...ఆఁ...

కా.మే:        (హోటల్ బోర్డ్ చూస్తాడు)... హోటల్ "సై" - పేరు బాగుందే ! (లోపలకు వెళ్తాడు)
హొటల్ వాలా:     రండి సార్ ! భోజనమా....?
కా.మే:        అవునండీ...
హొ.వా:        వెజ్జా .. నాన్ వెజ్జా ?
కా.మే:        వెజ్జే.... ఆకలి దంచేస్తోంది...
హో.వా:    మా హోటల్లో కస్టమర్ ఛాయిస్... మీరే చెప్పండి.. ఏం కావాలి ? ఎర్ర వంకాయ 1975, పచ్చ గుమ్మడి కాయ             1996, టమోటారూట్ తో  దాల్ ఫ్రై, గుజరాత్ రసం, బెంగాల్ సాంబారు, మహరాష్ట్ర స్పెషల్...ఛాయిస్ చెప్పండి ?
కా.మే:        ఏదో ఒకటి ఇయ్యండి .., చెప్తుంటేనే ఘుమ ఘుమ లాడిపోతోంది.. ఎంతో చెప్పండి...
హొ.వా:        అయితే ఓపని చేయండి.. ఎకానమీ డిష్...డెబ్భై ఇవ్వండి..  చాలా బాగుంటుంది..
కా.మే:        రేటు ఫర్వాలేదే...
హొ.వా:        మరేమిటనుకున్నారు.... ఒరేయ్ .. అయ్యగారికి పావు .. పప్పూ దప్పలం, సెవెన్టీ ఫైవ్, రూట్, మహరాష్ట్ర..
సర్వారావు:    ఇక్కడింకా కస్టమర్సున్నారు,, కూకోమనండి....
హొ.వా:        ఈయన ఆకలి మీదున్నాడ్రా... ఒరేయ్ ఆ గళ్ల లుంగీ ఆయన ఎకానమీ...అరగంట అయిపోతున్నాది...                              అక్కడ లాగేయ్    ..ఈయనకి తగిలించు... (కా.మే తో)ఎళ్లండి...(స.రా తో) గొట్టం కడగరొరేయ్...బొట్టు 

                    అదీ   పెట్టి  భక్తుడులాగా 

ఉన్నాడు...పాపం....
కా.మే:        తగిలించడమేమిటీ ? పావు అంటారేమిటీ ? నాకంతా అయోమయంగా ఉంది..
స.రా:        ఏం అయోమయంలేదండీ... రండి... కూకోండి నే సెప్తాను....
కా.మే:        ఏంటయ్యా బాబూ... టేబులేది ? కుర్చీ ఒకటే ఉందేమిటి... ఆ గొట్టాలేంటి ?...
స.రా:        ఊఁ .. గొట్టాం తగిలించేను...ముందు టమోటా పప్పు... పీల్చండి., ఆఁ ఇప్పుడు వంకాయ 75 .. పీల్చండి.. ఘుమ         ఘుమలాడిపోతోంది.. ఓ.కే... పావుగంట దాటిపోయింది.. గొట్టాం తీసేశా... ఇంక పీల్చకండి.. ఎక్ స్ట్రా                అవుద్ది..ఆపేయండి....
కా.మే:        ఏంటీ... ఈ కాస్సేపూ పీల్చి... డెబ్భై ఇయ్యాలా... కనీసము పెరుగూ అన్నం పెట్టండ్రా బాబూ.. నీరసం                 వచ్చేస్తోంది..మొర్రో...
స.రా:        పెరుగూ అన్నానికి వాసనేం ఉంటుంది సారూ... పీల్చడానికి, అంచేత నో కర్డ్....
కా.మే:        ఇదేం హోటల్రా బాబూ... వాసన చూడ్డానికి ... అవ్వ... డెబ్భై రూపాయలా...
హొ.వా:        మరేంటి సార్... కూరలు, పప్పులు, గాసూ అన్నీ అలా పెరిగిపోతున్నాయి... ఇది కూడా కిట్టటం లేదు..
కా.మే:        ఐతే...
హొ.వా:        అందుకనే హొటల్ చూ.క.చూ ప్లాన్ చేస్తున్నాము...
కా.మే:        చూ.క.చూ.... అదేంటి....చైనా కొలాబరేషనా బాబూ...
హొ.వా:        కాదు బాబూ...ఇది హొటల్ సై.. అంటే smelly...మొదటి అక్షరము యస్, చివరక్షరము వై కలిపి...సై.. అది చూకచూ..         అన్నీ ఫస్ట్ క్లాస్ .. కూరలూ, పప్పులు, మసాలాలు అన్నీ మొదటి రకం సరుకు వాడతాము.. బాగా వండి..అందంగా         గార్నింగ్ చేసి.. చక్కగా ప్లేటులో పెట్టి...
కా.మే:        అదీ.. అలాగైతే ఓ రూపాయెక్కువైనా ... అందరూ వచ్చి తిని, చక్కగా ఆశీర్వదిస్తారు కూడానూ...
హొ.వా:        వినండీ...అలా ప్లేటులో పెట్టిన ప్రతీ ఐటమ్ కు చక్కగా ఫోటోలు తీసి, కస్టమర్స్ ను ఎ.సి. రూమ్ లోకి తీసుకెళ్లి, మా         స్వంత ఖర్చులతో కొన్న కంప్యూటర్ ద్వారా ఆ చక్కటి ఫోటోలు ప్రదర్శిస్తాము..పావుగంటకి నూట యాభై దాకా చార్జీ         ఉంటుంది ..లేకపోతే వర్క్ అవుట్ కాదు.... ఎ.సి., కంప్యూటర్ పెట్తాం కదా...... చాలా సెంటర్స్ లోఈ చూ.క.చూ క్లిక్         అయిందని సమాచారం....
కా.మే:        బావుంది నాయనా.. చాలా బావుంది... ఇంతకీ చూ.క.చూ అంటే ?
హొ.వా:        అంటే... చూడు కళ్లెట్టుకు చూడు....చూ.క.చూ....
స.రా:        నడవండి సార్, ఇంకా బోల్డు మంది లైనులో ఉన్నారు....మాకిది బిజినెస్ టైము...
        (కామన్ మేన్ బయటికి వచ్చాడు..)

కా.మే:        బాబూ ! ఇక్కడ బెల్టు షాపు ఏమైనా ఉందా ?
షాపువాలా:    రండి.. ఇదే బెల్టు షాపు..
కా.మే:        బాబూ ! నాకు సరిపడే ఓ మంచి బెల్టు చూపించమ్మా...
షా.వా:        ఒరేయ్ ! గురూగార్కి ఓ పెగ్... గ్లాసు శుభ్రంగా కడుగొరేయ్... బాబూ ! తినడానికేమైనా ఈ మంటారా ?
కా.మే:        పెగ్గేమిటి... గ్లాసు ఏమిటి నాయనా ? నేనడిగినది నడుంకి తోలు బెల్ట్...
షా.వా:        ఓస్..అదా...ఆ బెల్టు షాపు లిప్పుడెక్కడున్నాయండీ... ఇపుడన్నీ ఈ షాపులే...
కా.మే:        ఆఁ ?
షా.వా:        బాబూ ! మీకో రహస్యం చెప్పనా ?
కా.మే:        చెప్పు.. వినక తప్పుతుందా ?
షా.వా:        మా షాపులో శుభ్రంగా నాలుగు పెగ్గులెయ్యండి... మిరపకాయ బజ్జీలు అరడజను నంజుకోండి... అంతే... నాస్సామి         రంగా... పాంటుందో లేదో కూడా తెలియదు.. అన్నీ మరచిపోతారు.. అప్పుడు ఇంక బెల్టే అక్కరలేదు...
కా.మే:        బాగుందయ్యా... చాలా బాగుంది... తనది కాకపోతే .....
షా.వా:        చూడండి కామన్ మేన్ గారూ... ఒక పెగ్గేసుకోండి.. ఇంట్లో బాధలు మరచిపోతారు... రెండేసుకోండి...గాసు బండరేటు         మర్చిపోతారు, మూడు... పెట్రోలు రేట్లు భగ్గుమన్నాయని మరచిపోతారు... నాలుగు... అయిదు....ఆరు.....కూరల         ధరలు ఆకాశానికంటుతున్నాయని కాని, తిరుపతి గుడికి బంగారు తాపడంకాని,  తప్పని మహాలఘు దర్శనంలో         కనపడని దేముడుకాని, ఇంటికొస్తే మీ ఆవిడగారి తిట్లు కానీ... అన్నీ ... అన్నీ మరచిపోతారు...
కా.మే:        నిజమా ?
షా.వా:        అందుకనే కదా... మన దయగల ప్రభుత్వము వారు అన్నీ ప్రియంచేసి... బెల్టు షాపులు ప్రజలకందుబాటులోకి         తెచ్చారు... మనకి ప్రియతములయ్యారు..
కా.మే:        ఏడుకొండలవాడా... వెంకట రమణా.... గోవిందా... గోవిందా...
వెంకన్నబాబు:    (ప్రత్యక్షమై) పిలిచావా భక్తా ?

కా.మే:        ఇదేమిటి స్వామీ...  అలా పిలవగానే ఇలా  చక్కా వచ్చేసావు.. నా భక్తి పెరిగిందా.. లేక ,,,,
వెం.బా:        నీ భక్తి పెరగడం కాదయ్యా... కామన్ మేనూ ! నాపరిస్థితే బాగో లేదయ్యా....
కా.మే:        అదేమిటి స్వామీ...నీ క్కూడా కష్టాలా...
వెం.బా:        ఏం చెప్పమంటావయ్యా... మీరిచ్చే మ్రొక్కులూ, డబ్బులూ నాదాకా రావటంలేదు... మధ్యలోనే నొక్కేస్తున్నారు..         నగలు మార్చేసి ఏదో బంగారంతో తాపడం చేస్తారట... వడ్డీలైనా కట్టకుండా నాకు బంగారు తాపడాలంటే..... మా         అన్న గోవిందరాజులు నమ్ముతాడా.. నన్ను అనుమానించడూ... భక్తులు వరహాలిచ్చినా.. పూజారుల అనుగ్రహం...         ప్చ్! సర్లే..ఇంతకీ నీవెందులకు పిలిచావు ?
కా.మే:        నా బాధలు నీతో చెప్పుకుందామని.. ఏం చెప్పమంటావు.. ఆకలి అంటే వాసన చూడు, వాయు భక్షణ ఆరోగ్యం             అంటున్నారు... ప్రభుత్వాన్నడుగుదామంటే ఊరంతా మద్యం చెరువులున్నాయి కదా... అందులో                 ములుగు అన్ని బాధలూ పోతాయి అంటోంది ప్రభుత్వం... ఆ ఆరోగ్యం, ఈ అనారోగ్యం మధ్యలో నువ్వేమైనా             చెప్తావేమో అంటే, నువ్వేమో...
వెం.బా:        నీ కష్టాలలో నేను గుర్తొచ్చానన్నమాట... అంతేనా... చూడు కామన్ మేనూ.. అనాయాచితంగా దొరికిన  అవకాశాన్ని         సద్వినియోగం చేసుకో.... తరించే మార్గం చెప్తా విను...
కా.మే:        చెప్పు స్వామీ...చెప్పు..చెప్పు....
వెం.బా:        ఊపిరి నిలుపు, వాయు నిరోధం చెయ్... ఏమీ తినకుండా....త్రాగకుండా...గాలికూడా భుజించకుండా... నన్నే             ధ్యానించు...ఏ ధృవ పదమో...మోక్షమో ఏదో ఒకటి ఇచ్చేస్తాను.. అదైతే నా చేతిలో పని...
కా.మే:        అదేమిటి స్వామీ... నాకింకా బతకాలని ఉంది...
వెం.బా:        అయితే నీ ఖర్మ... నే పోతున్నాను.. (అంతర్థానము ఐపోతాడు)

బె.షా:        అయ్యా... కామన్ మేనుగారూ... మీ కింకా బతకాలని ఉంది అంతేనా ?
ఆ.వా :        కష్టాలు మరచిపోయి బతకాలని ఉంది.. అంతేనా
హొ.వా:        ఆనందంగా బతకాలని ఉంది... అంతేనా
స.రా:        నవ్వుతూ బతకాలని ఉంది... అంతేనా ....
కా.మే:        బాగా కనిపెట్టారు....అంతే నర్రా... అంతే... అంతే....అంతే.....
(అందరూ)    ఐతే మాతో రండి.....
బె.షా:        ఇదే... హాసం క్లబ్....
ఆ.వా :        మీ కష్టాలను మరచిపోండి....
హొ.వా:        నెలకోసారి జరిగే హాసం క్లబ్బు కార్యక్రమాలకు రండి....
స.రా:        హాయిగా నవ్వొచ్చు...
(అందరూ):    ఆనందంగా  నవ్వుకోవచ్చు... మీరూ నవ్వించవచ్చు....
హొ.వా:        మెలడీలు, పేరడీలు పాడుకోవచ్చు....
బె.షా:        మనల్ని మనమే మరచి పోవచ్చు....

అందరూ;    మీ బాధలకు దివ్యౌషధం.... హాసం క్లబ్ నవ్వుల కార్యక్రమం......
(వైకుంఠ ధామం నుండి ఆనంద నిలయుడు, మోదకప్రియుడు... దేవతల కూడి... చిద్విలాసంగా చిరునవ్వులు నవ్వుతున్నారు.)
                ()()()()()()()()()()()()()()()(------)()()()()()()()()()()()()()()()()









   

రాజమండ్రియే మనకు గొప్ప కదా....

రాజమండ్రి...13
రాజమండ్రి అంటే ఎంత ఇదో... 

                                                                                    ...డి.వి.హనుమంతరావు. 
రాజమండ్రి మీద నాకు ఎంతో ప్రేమ.. చెప్పాను కదండీ.....అప్పటికీ ఇప్పటికీ రాజమండ్రిని ఎవరైనా ఏమైనా అంటే నాకు భలే కోపం వస్తుంది.. అప్పుడైతే బహిరంగంగా ప్రకటించేవాణ్ణి.. ఇప్పుడు పెద్దవాణ్ణి కదా ....లోపలే  దాచుకుంటాను... ఆ రోజుల్లో ఎప్పుడైనా శలవలకు కాకినాడ వెళ్లడం ఒక సరదా...అక్కడ మా పిన్నిగారింట్లో దేవీ నవరాత్రిపూజలు చాలా బాగా చేసేవారు.. ఆ పదిరోజులు చుట్టు ప్రక్కలఊళ్లలో ఉన్న మా  బందువులు కూడా మా పిన్నిగారింటికి వచ్చేవారు... ఉదయం సాయంత్రం పూజలు, మంత్రపుష్పాలు వేద స్వస్తి .. తరవాత అందరూ కలసి భోజనాలు, సందడే సందడి... చాలా బాగుండేది... మా మామయ్యగారిది ఆ ప్రక్కనే ఉన్న వేములవాడ గ్రామం.. మా పిన్నికి పిల్లలు లేరు..  మా మామయ్యగారి పిల్లలు చదువులకోసం కాకినాడలో ఉండి పిన్నిగారింటనే ఉండేవారు... దసరా పూజలు చూడాలని, సమవయస్కులతో సరదాగా గడపాలని ఉత్సాహంగా  వెళ్లేవాణ్ణి....
మామయ్యగారి పిల్లలూ నేను కలిస్తే ఎంతసేపూ రాజమండ్రి కాకినాడల్లో ఏది గొప్ప ? ఇదే చర్చ.. పిన్నిగారిది జమీందారీ కుటుంబము.. పెద్ద ఇల్లు.. దొడ్లలో కాపురాలున్నవాళ్ల పిల్లలు కూడా కాకినాడ పక్షాన చర్చలో పాల్గొనేవారు.. వాళ్లందరూ నేనొక్కణ్ణే.. కాకినాడలో రోడ్స్ చాలా ప్లాన్డ్ గా ఉంటాయి... సిటీ బస్సులు చక్కగా పద్ధతిగా  తిరుగుతాయి... మెడికల్ కాలేజ్ ఉంది... అక్కడ అప్పట్లోనే కాన్వెంట్ ఉండేది.. కేరళ క్రిస్టియన్స్ అనుకుంటా నడిపే వాళ్లు.....సినీమా హాల్స్ అన్నీ ఒకే రోడ్ లో ఉండడం కాకినాడవాసులకు ఒక అడ్వాన్టేజ్.. ఆ పాయింట్స్ కాదనలేము...

మన ఊరిగురించి మాట్లాడదామంటే ఇరుకు రోడ్స్ మనకు  వీక్ పాయింట్.. మొన మొన్నటిదాకా రాజమండ్రి మెయిన్ రోడ్ అటూ ఇటూ లెక్కవేస్తే మూడు అడుగులు ఉండేదేమో.. గట్టిగా ఎగిరితే అటుప్రక్క కొట్లోంచి ఇటు వైపు పడొచ్చు.. నిజం !  పైగా రాజమండ్రిలో మెయిన్ గా... ఫ్లోటింగ్ పాప్యులేషన్ . ఉదయంఅవుతూనే.. అటు కొవ్వూరు, పసివేదల చాగల్లు లాంటి ఊళ్లనుంచి అమ్మలక్కలు రైళ్లలో దిగిపోయేవారు.. ఇటు తొర్రేడు, కాతేరు.. అందరూ సంపన్న కుటుంబీకులే ... అందరూ రాజమండ్రిలో బట్టలు, ఇత్తడి సామాను, బంగారాలు.. ఇలా ఒకటేమిటి అన్ని రకాల షాపింగ్ చేయడానికి వచ్చేసేవారు..... ప్రొద్దున్ననుంచి బాగా చీకటి పడేవరకు ఊరులో జనం, పొరుగూరి జనం కలసి ఆ మెయిన్ రోడ్ లో అయితే గొప్ప సందడి.  ఆ వీధి పొడుగునా నడవడానికే చాలా కష్టమయ్యేది..  అప్పట్లో మాక్కూడా  ఏ వస్తువు కావాలన్నా ఫోర్ట్ గేట్ సెంటరుకు రావలసిందే..

అంటే కోట గుమ్మం సెంటర్.. కోటకు సంబంధించిన గుర్తులు ఏవీ లేవు కాని ..ఆ చుట్టుప్రక్కల తవ్వకాలలో పాత కాలంనాంటి శాసనాలు, రాతి విగ్రహాలు కనపడ్డాయి.. కుమారీ టాకిసు దగ్గర ఉన్న రాళ్లబండి సుబ్బారావుగారి మ్యూజియంలో అవి భద్రపరచారు...... ఇప్పటికీ జనబాహుళ్యంలో ఉన్న కోట గుమ్మం, కందకం రోడ్ లాంటి పేర్లు మాత్రం రాజరికపు వ్యవస్థ ఉండేది అని చెప్తాయి.. అలాగే దొరికిన శాసనాలు, విగ్రహాలు కూడా రాజమండ్రి యొక్క చారిత్రిక నేపథ్యాన్ని గుర్తుకు తెస్తాయి..

సరే ఆ సెంటర్ కు ప్రతి చిన్న వస్తువుకు రావలసి వచ్చేది.. టూత్ పేస్ట్ కావాలన్నా బెజవాడో, ఏరుకొండో... వెళ్లాల్సిందే.... అంటే బెజవాడ వెంకన్న అండ్ సన్స్, యేరుకొండ వెంకన్న అండ్ సన్స్ అనే రెండు ఫాన్సీ స్టోర్స్ ఉండేవి.. యేరుకొండవారి షాపులో లోపలికి వెడ్తుండగానే ఎదురుగా వేంకటేశ్వరస్వామి ఫోటో పెద్దది గోడకు ఉండేది.. దాని ముందు రెండు పెద్ద కొబ్బరి చిప్పలు సరిగా సెంటరుకు పగిలి అటూఇటూ పెట్టేవారు.. చుట్టూ సీరీస్ బల్బులు వెలుగుతుంటే అగరొత్తుల ఘుమ ఘుమలు స్వాగతం పలికేవి... వెంకన్నగారు ఆ కొట్టు యజమాని.. ఆయనకు నలుగురైదుగురు కొడుకులుండేవారు.. వారందరూ శనివారం తల అంటుకున్న తలలతో, నుదుట కుంకుమతో శోభాయమానంగా ఉండేవారు....ఎప్పుడూ నవ్వుతూ అందర్నీ పలకరించేవారు... బెజవాడ వెంకన్నగారి షాపులో పెద్దాయన సిల్వర్ హెయిర్. తెల్లటి జుట్టు.. పొట్టి చేతుల ఖద్దరు చొక్కా.... చక్కగా రిసీవ్ చేసుకునేవారు... ఇప్పుడు ఆ షాపులున్నాయి కాని, వారసులు పంచుకుని షాపుల పేర్లు రకరకాలుగా మార్చేసారు... ఇప్పటికీ అక్కడ ఉన్న ఫాన్సీషాపులు చాలా మటుకు  బెజవాడ వారి కుటుంబీకులవే..  అన్నిరకాల కుంకుమలు, పెళ్లి దండలు, అత్తరువులు, సెంటులూ.. దీపావళి వచ్చిందంటే టపాసులు అన్నీ అమ్ముతుంటారు...

స్కూలు పుస్తకాల సీజన్ వచ్చిందంటే రామా అండ్ కో, వేంకట్రామా అండ్ కో  అవే ఫేమస్.. వాళ్లు పబ్లిష్ చేసిన పుస్తకాలు పాఠ్యపుస్తకాలుగా ఉండేవి.. కాళహస్తి తమ్మారావు, రౌతు బుక్ డిపో .. ఓరియంటల్ లాంగ్ మన్స్ మొదలైనవి కూడా ఉండేవి.. కాలేజీ రోజుల్లో ఆంధ్రాబుక్ షాప్ ఉండేది శ్యామలా థియేటర్ ప్రాంతంలో... అత్యవసరమయితేనే అక్కడకు .. ఎందుకంటే ఆ ఓనర్ ... అబ్బో చాలా౦; కోపంగా ఉండేవాడు. 

గుండువారి వీధిలో ఎంత బిజినెస్ అండి బాబు.. అంతా కాస్ట్ లీ బిజినెస్.. బంగారం, వెండి అక్కడ ప్రధానంగా ... ఇప్పటికి అంతే... బాలాజీ వేణుగోపాల్ అని ఒక ఇత్తడి షాపు... మార్వాడీస్.. లోపలికి వెళ్తే పెద్ద కాంపౌండ్, ఒక పెద్ద ఇల్లు అన్నమాట.. ఒక్కో ఐటమ్ ఒక్కో గదిలో ఉన్నట్టు ఉండేది.. ఇత్తడి ఇస్త్రీపెట్టెలు, రకరకాల బిందెలు, దేముడి సామాన్లు... ఒకరకం కాదు,,, అన్నీ తలోగదిలోనూ ఉండేవి... కళ్లవేడుకగా ఉండేది... అక్కడే ఓ బంగారం వర్తకులు... శివలాల్ అని పేరు గుర్తు... మా పిన్నిగారి దత్తుని వివాహమప్పుడు బంగారం, వెండి కొనడానికి వెళ్లాం... కొనేవాళ్ళు డబ్బిస్తుంటే లెక్కెట్టుకుని అక్కడ కూర్చున్నతను ఆ ప్రక్కనున్న గదిలోకి కట్టలు కట్టి విసిరేసే వాడు .. భలే తమాషాగా అనిపించింది.. ఆ తర్వాత , హడావుడి తగ్గాక సేఫ్ లో పెడ్తాడన్నమాట...అంత హడావుడిగా ఉండేవి అక్కడ బేరసారాలు.. ఆ వర్తకుల్లో చాలామందికి అక్కడ నివాస భవనాలు కూడా ఉన్నాయి.. వైశ్యులు, మార్వాడీలు, బ్రాహ్మణులు... అందరూ ఉంటారు.. పైకి కనపడే చిన్నవీధి కాకుండా లోపల్లోపల పూతరేకు మడతల్లా ఇరుకు సందులు అందులో దివ్య భవంతులు.. ఆశ్చర్యంగా ఉంటుంది.. ఆ వీధి చూస్తుంటే వెంటనే కాశీనగరం గుర్తుకొస్తుంది.... ఇంకొంచెం ముందుకు వెడ్తే నూనె కొట్ల సందు.. అన్నీ నూనెకొట్లే... మెయిన్ రోడ్ లోనే కూరగాయల దుకాణాలు...నవ నవలాడుతూ,,పచ్చగా కనువిందుగా కూరల అంగళ్లు.. కళ్లతో చూస్తే చాలు కడుపు నిండిపోతుంది....ఈ దుకాణాలు ఇప్పుడు పాత గవర్నమెంట్ హాస్పిటల్ ప్రాంగణంలోకి మారిపోయాయి.... 

వంకాయలవారి వీధి మొగదలలో అన్నదమ్ములు ఇద్దరు అరటాకులు అమ్మేవారు.. పేద్ద ఆకు.... మట్ట దగ్గరకు కోసి, అయిదేసి కలిపి అమ్మేవారు.. అయిదు ఆకులంటే ఒక కవిరి అనేవారు... ఒక కవిరి కొంటే ముచికాకులు అయిదూ కాక, చిన్న చిన్న ఆకులు పన్నెండో పదిహేనో అయ్యేవి.. పదిహేనుమంది సునాయాసంగా వాటిలో తినడానికి వీలుండేది... సుమారు మూడు నాలుగు  అడుగుల పొడుగున్న అంత పెద్ద అరటాకుల కట్ట ఇంటిదాకా ఆకు చిరగకుండా తేవడం ఒక ఫీట్..  ఇప్పుడు ఆ కవిరే అయిదు ముచికాకులు ఇస్తారు..చిరగకుండా ఉంటే అయిదుగురు వాటిల్లో తినొచ్చు... అప్పుడు అది పావలా... ఇప్పుడు అయిదు రూపాయలు... అయినా మా రాజమండ్రిలోనే చవకనుకుంటాను...

కాకినాడ వాళ్లకి మన రోడ్స్ ఇరుకని వాదించేవారు... మీ రాచవీధి, మెయిన్ రోడ్ దొప్పెడుంది... అనేవారు..
నేను: నిజమే, కాని  మేం ఏదన్నా క్లాత్ బేనర్ కట్టాలంటే ఎక్కువ పురికోస లేకుండా సెంటర్ కు కట్టొచ్చు.. మీరైతే ఆ చివరనుంచి ఈ చివరికి ఎంత తాడయినా సరిపోదు.. అదీకాక అంత తాడు కట్టి చిన్న బేనరు కట్టినా అసహ్యంగా ఉంటుంది...  మెయిన్ రోడ్ లో మేమైతే వర్షం వచ్చినా  షాపు నుంచి షాపుకు తడవకుండా వెళ్లొచ్చు.. ఆసదుపాయం మీకేది..? పెద్ద రోడ్ అయితే ఆ చివరొకడూ, ఈ చివరొకడు.. ఒకడికీ ఒకడికి పొత్తేది.. మా ఊళ్లో రాసుకు, పూసుకు తిరుగుతుంటే ఆప్యాయతలు తొణికిసలాడతాయి... ఇలా ఎదుర్కొనేవాణ్ణి...
సిటీ బస్సులు అప్పట్లో కాకినాడలో టైమ్స్ మెయింటైన్ చేస్తూ చాలా బాగా నడిపేవారు.. మన ఊరిలో లేటుగా ప్రారంభమయ్యాయి.. బస్సులు పెరిగినా అన్నీ గోకవరం స్టాండు నుంచి, ధవళేశ్వరమే ఎక్కువగా వెళ్లేవి.. శ్యామలా సెంటర్ అయితే మరీ తమాషా.. ధవళేశ్వరం వైపు వెళ్లే బస్సులన్నీ అక్కడే ఉండేవి.. అన్ని ఇంజనులు ఆన్ చేసి ఉంచేవారు.. డ్రైవరు సీటులో రెడీగా ఉండేవాడు.. మన ఏ బస్సు ఎక్కుదామా అని ఆలోచిస్తుంటే బస్సు ఆక్సిలేటర్ నొక్కి డుర్రుమనిపించేవాడు..  వెళ్లిపోతోందేమోనని  కంగారుగా బస్సెక్కగానే లోపలున్న కండక్టరు డబ్బులుచ్చుకుని, టిక్కట్టు కొట్టేవాడు... ఏంచేస్తాం.. కూర్చోక తప్పేది కాదు..  ముందు బస్సులు  ఒకటొకటిగా వెళ్లిపోయేవి, మనబస్సు సారధులిద్దరూ...అప్పుడు తాపీగా  దిగి బాతాఖూనీ..... మిర్తిపాడు వైపు ఓ బస్సు ఉండేది.. ఆ బస్సు రిటర్న్ లో గోకవరం బస్టాండులో గంటల తరబడి ఆగిపోయేది.. అద్దీ సి టీ బ స్సు.... ఇప్పుడు మనకున్న సిటీబస్సులను సమర్ధించాలంటే మనకి డిఫెన్స్ లేదు... అందుకని అడ్డంగా డబాయించేవాణ్ణి.....ఆరోగ్యానికి నడక ఉత్తమము., అందుకని మేం బస్సులెక్కము.. మీరు అస్తమానం బస్సుల్లో తిరుగుతారు.....ఆరోగ్యాలు జాగ్రత్త మరి...అని...
రాజమండ్రిలో సిటీబస్సులు రానప్పుడు శ్యామలా సెంటరులో  మోటారు సైకిల్ రిక్షాలు ఒకటో రెండో ఉండేవి...ఆటోలకన్నా ఇవి కొంచెం డిఫరెంట్.  అంతకన్నా ముందు జట్కాబళ్లు.. ధవళేశ్వరం గుర్రాలని గొప్ప పేరు.. ఒక అడుగు ముందరికేస్తే రెండడుగులు వెనక్కి వెళ్తాయట... భమిడిపాటి వారి రచనల్లో కూడా ధవళేశ్వరం జట్కా ప్రసక్తి వస్తుంది..  నేనెక్కలేదు కాని, చూసిన గుర్తు.... సినీమా హాల్స్ విషయంలో మనకో ప్లస్ పాయింట్.. అప్పట్లో మన ఊరిలో కాకినాడకన్నా ఎక్కువ హాల్స్ ఉండేవి... అశోకా (అంతక్రితం అది గజలక్ష్మిట), శ్యామలా, రామా (ఇప్పుడు నాగదేవి), జయ (ఇప్పుడు విజయ), కృష్ణా (ఇప్పుడు సాయి కృష్ణా), మినర్వా (అన్నపూర్ణగా మారి చరిత్రలోకి పోయింది), హనుమాన్ (జయశ్రీ అయి, తర్వాత సూర్యగా అయింది). కాకినాడలో మనకన్నా ఒకటి తక్కువ అనుకుంటా... ఆ పాయింట్ పట్టుకుని గట్టిగా వాదించేవాణ్ణి... మన ఊరు ఒక చైతన్య ప్రవాహం... కలప, అల్యూమినియం, గ్రాఫైట్...బిజినెస్సులు. బంగారం వ్యాపారానికైతే... ఇటు విజయవాడ, అటు విజయనగరం..తో సమానమైన మార్కెట్టు మనది...అంత కాంపిటీటివ్ ...
ఆధ్యాత్మిక పరిమళాలు చెప్పనక్కరలేదు.. సాహిత్య గోష్టులు సరే సరే....కృష్ణాష్టమి రోజుల్లో...గోదావరి తీరంలోని ప్రతి వీధిలోనూ వేద ఘోషే....పుష్కరాలొచ్చాయంటే ప్రతి ఇల్లూ అన్నపూర్ణ స్వరూపమే.. ఎంత చెప్పినా తరగని రాజమండ్రి విషయాలు గుర్తొస్తే మళ్లీ ముచ్చటిస్తాను..  మీకు ఇంట్రెస్ట్ గానే ఉందని నమ్ముతున్నాను....

అభిమాన సంఘాలు.

అభిమాన నటుని సినీమా రిలీజు...  అంటే .... భారీ కటౌట్లకు అతి భారీ దండలూ... సినీమా హాల్స్ ముందు హల్ చల్... స్క్రీన్ మీద అభిమాన హీరో కనపడగానే ఈలలు, కేకలు, ... టపాసులు...
పేరు తెచ్చుకున్న నటుని జన్మదినం... అంటే అభిమాన సంఘాల హడావుడి. అన్న సంతర్పణలు, రక్త దానాలు, పేదలకు పళ్ళు..
అభిమాన సంఘాలు  మా చిన్నతనాల్లో ఉండేవో లేదో గుర్తులేదు కాని, కాలేజీలో ఉన్నప్పుడు...అలాగే నేను ఉద్యోగంలో చేరిన క్రొత్తలోనూ  అగ్రశ్రేణి హీరోలకు అభిమానులు మాత్రం ఉండేవారు...అలా  ఉండడం తెలుసు..
నేను రెగ్యులర్ సినీమా గోయర్ ని కాను.. కాని నేను హైస్కూలులో చదివేరోజుల్లో... పరీక్షల ఆఖరి రోజు మా ఫ్రెండ్స్ చాలామంది సినీమాలకు వెళ్లాం అని చెప్తూ ఉండేవాళ్లు..  తర్వాత కలిసినప్పుడు వాళ్లు చూసిన సినీమాలలోని  విషయాలు వర్ణించి చెప్తుంటే కొంచెం ఈర్ష్యగా ఉండేది.. థర్డ్ ఫారమో, ఫోర్తుఫారమో చదివినప్పుడు అనుకుంటా...పరీక్షలప్పుడు, ఆఖరి పరీక్ష వ్రాసాక, ఇంట్లో గొడవచేసాను.. సినీమాకు వెళ్తానని. నాన్నగారు ఒప్పుకుని మా అన్నయ్యతో నన్ను సినీమాకు తీసుకెళ్లమని చెప్పారు.. ఆరోజుల్లో ఒక్కడినీ పంపేవారు కారు...ఇంతోటి పరీక్ష వ్రాసాక సినీమా ఏమిటి అని అన్నయ్య ఎద్దేవా చేసాడు. అలా అంటే ఏడుస్తానన్నాను..  నాతో సినీమాకు రావడం వాడికి పాపం చిన్నతనం....మొత్తానికి వాహినీవారి "పెద్ద మనుష్యులు" సినీమాకు వెళ్లాము.. ఆ కథ ఇప్పటికీ గుర్తు ఉంది కాని, నటనా సామర్థ్యాలు అర్థంచేసుకోగలిగిన జ్ఞానం అప్పట్లో సున్నా... రేలంగి మాత్రం బాగా నచ్చాడు...
కాలేజీలో మరీ తమాషా.. మా క్లాస్ మేట్ ఒకతను ఉండేవాడు.. అతను దేవానంద్ కు పిచ్చి అభిమాని. దేవానంద్ లాగా ఎర్రటివి, పసుప్పచ్చవి  ప్లేన్ కలర్ షర్టులు... క్రాఫింగ్ ముందు భాగంలో చిన్న బఫ్ ..అంటే కొంచెం జుత్తు ఎత్తుగా వచ్చేట్టు దువ్వేవాడు.. దేవ్ అని పిలిపించుకోవడం సరదా....అఫ్ కోర్స్ బాగా చదివేవాడు.. ఒక ప్రక్కకు వంగి నడక, స్టైలు అంతా దేవానంద్ లాగానే మెయిన్ టైన్ చేసేవాడు...
తర్వాత బ్యాంక్ లో ఉద్యోగానికి ముందు ఫారెస్ట్ ఆఫీసులో చేసినప్పుడు మా హెడ్ క్లర్క్ ఉండేవారు .. ఆయన శనివారం ఖచ్చితంగా సినీమాకు వెళ్లేవారు. రిటైర్ మెంట్ కు దగ్గర వయస్సు వచ్చినా ఆయన పద్ధతి అది.. అల్లాగే నేను బ్యాంక్ లో చేరాకకూడా మిగతా ఫ్రెండ్స్ మాట ఎలాగున్నా మా కొలీగ్ తన భార్యతో తప్పకుండా శనివారం సినీమాకు వెళ్లేవాడు. ఉద్యోగంలో చేరిన క్రొత్తలో శ్రీకాకుళం జిల్లా పలాసాలో ఉన్నప్పుడు సినీమాలు ఎక్కువ చూసే వాణ్ణి.. అప్పుడు బ్రహ్మచారి జీవితం... అందరూ వెళ్తుంటే నేనూ వెళ్లక తప్పేది కాదు.. సినీమా అంటే ఎవర్షన్ అని కాదు.. ఏమిటో.?  ..  ఒక్కోసారి ఆదివారం ఉదయానికి శ్రీకాకుళం వెళ్లిపోయి మేటనీ, ఫస్ట్ షో చూసి రాత్రికి పలాస చేరేవాళ్లం...ఇంకో బ్రహ్మచారి ఫ్రెండ్ ఉండేవాడు.. ఆ మూల ప్రకాశం జిల్లా నుంచి ఈ మూల శ్రీకాకుళంజిల్లాకు వచ్చాడు... అతనికి రామారావంటే పిచ్చి అభిమానం... పలాసాలో అప్పుడు  రెండు హాల్స్ ఉండేవి... రామారావు పిక్చర్ వచ్చిందంటే ఒకసారి ఎలాగా చూసేవాడు.. వారం తిరక్కుండా మళ్లీ మళ్లీ చూసేవాడు.. ఓ సారి మేము సినీమాకు రామారావు సినీమా వస్తే సెకండ్ షోకి బయల్దేరాము... ఇతగాడు ఆ సినీమాకు ఫస్ట్ షోకు నాలుగోసారి వెళ్లి వస్తున్నాడు...దారిలో కనబడ్డాడు..సెకండ్ షోకు వెళ్తున్నాము, వస్తారేంటి... అన్నాము.. అతని భోజనం ఇంకా అవలేదు.. వచ్చేదాక హోటల్ ఉండదు కట్టేస్తారు...అయినా సరే మా గురువు సినీమా వచ్చేస్తాను.. ఈ భోజనం ఎప్పుడూ ఉండేదే...అంటూ మాతో బయల్దేరాడు..... ఇంకో సీనియర్ కొలీగ్.. అతను అక్కినేని వారి అభిమాని.. పైకి హుందాగానే ఉండేవాడు.. రామారావు అభిమానులతో వాదనకు దిగేవాడు.. మేం అప్పుడు సుబ్బమ్మా క్వార్టర్స్ అని ఓ పెద్ద హౌసింగ్ కాంప్లెక్స్ లో ఉండేవారము.. క్రింద ఆరు ఫామిలీ పోర్షన్స్. అందులో మూడు పోర్షన్స్ మా బ్యాంకు వాళ్లమే....రెండు పోర్షన్స్ లో మా బ్యాంక్ వాళ్లు ఫామిలీస్ తో ఉండేవాళ్లు..మూడో దాంట్లో బాచిలర్స్ ముగ్గురం కలసి ఉండేవాళ్లం.. మిగతా మూడింటిలోనూ వ్యాపారాలు చేసుకునేవారుండేవారు.. వీటికి పైన పన్నెండు సింగిల్ రూమ్స్. అందులో ఒక రూమ్ లో ఇందాక చెప్పిన ప్రకాశం జిల్లా రామారావు అభిమాని అయిన మా బ్యాంక్ కొలీగ్, అతని ప్రక్కన  డిగ్రీ చదువుకోసం దగ్గర ఊరునుంచి వచ్చిన స్టూడెంట్ ఒక రూములో ఉండేవాడు.. ఇతను నాగేశ్వర్రావభిమాని...  
భోజనాలయ్యాక క్రింద అందరూ మా రూమ్ లో సమావేశం.. ప్రొద్దుపోయేదాకా వాదోపవాదాలు. రామారావభిమాని పాపం ఆ ప్రకాశం జిల్లా అతను ఒక్కడే.. హుందా నాగేశ్వారావ్వభిమాని, స్టూడెంటూ కలసి అతన్ని వాయించేసేవాళ్లు.. నాగేశ్వర్రావు ద్విపాత్రాభిమానంతో "బుద్ధి మంతుడు" అప్పుడే వచ్చింది.. రామారావు ద్విపాత్రాభినయంతో "భలే తమ్ముడు" వచ్చింది... ఏ సినీమా బాగుంది అన్న దానిమీద చర్చ.. హుందా అభిమాని, అతని మిత్రులు "కాకి కోకిల అవుతుందా" అని అటాక్.. "రహస్యంలో" జానపద హీరోగా నాగేశ్వర్రావును ఆక్షేపిస్తూ డిపెన్స్...., దెబ్బకి ఓ డిస్ట్రిబ్యూటర్ బోర్డ్ తిప్పేసేడని ఆర్గుమెంట్. రామారావుకి చారిటీ ఎక్కువని ఒకళ్లంటె... కాదు కాదు నాగేశ్వర్రావుకే అని మరొకరు...రామారావుకి  భోజనం సీను లేకపోతే ఆక్ట్ చెయ్యడు, నాగేశ్వరరావు థరో జెంట్ల్ మన్ అని ఒకరు.. నాగేశ్వరరావుకి తింటే పడదని డిఫెన్స్. "మారువేషములు కలవా" అని ప్రొడ్యూసర్ ని ఆడిగి ఉంటేనే వేస్తాడు అంటే... ఏ వేషం వేయాలన్నా నప్పాలి కదా .. అందుకనే వాటి జోలికి పోడు మీ వాడు అని వీళ్ళు....చేతనైతే కృష్ణుడి వేషం వేయమనండి మీ వాణ్ణి.... వీరి రివర్స్ వాదన.. అలాంటి పాత వేషాలు మా వాడు ఎందుకు వేస్తాడు అని వాళ్ల డిఫెన్స్..ఇలా సాగేవి వాద ప్రతివాదాలు...మేము తటస్థ విధానం.. లైవ్ లీ గా ఉండడానికి సందర్భాన్ని బట్టి అటూ ఇటూ కూడా ఉండే వాళ్లం.. మాది లౌక్యమే అనిపించినా అదో సరదా కదా... రామారావాభిమానికి కళ్లనీళ్ల పర్యంతం అయ్యేది.. అప్పుడు వాదనలు క్లోజ్ చేసి .. అందరం కలసి మా రూమ్ లో వేడి వేడి పాలు త్రాగి.... డిస్బర్స్ అయ్యేవాళ్లం...

అప్పుడు పైకి వెళ్లాక ఈ ప్రకాశం ఊరుకునేవాడా అంటే స్టూడెంట్ నాగేశ్వరరావున్నాడు కదా .. అతనిమీద అట్టాక్.. అతను మరునాడొచ్చి... అయ్ బాబోయ్..వాయించేసాడండి బాబూ అంటూ గోల.. . 

ఆదివారాలు మాతో చేరే మిత్రులలో ట్రాన్స్ పోర్ట్ ఉద్యోగి ఒకతనుండేవాడు...మాకందరికీ మిత్రుడు. కొంచెం జంటిల్ మన్..బ్యాంక్ వాళ్లం అని మాతో స్నేహానికి ఇష్ట పడేవాడు..అతను హిందీ పాటలు బాగా పాడేవాడు.  అతనికి రామారావంటే ఇష్టం.. అలా అని పోట్లాట వేసుకునేవాడు కాదు. .. ట్రాన్స్ పోర్ట్ అతను  చక్కగా పాడుతుంటే,  మా హుందాగారున్నారు కదా ఆయన మా  ఫ్రెండ్ దగ్గర ఉన్న బుల్ బుల్ తీసుకుని కర్కశంగా, ఏదో మద్దెల దరువేసినట్టు వాయించేసే వాడు.. పాడే అతను రామారావభిమాని అన్న ఒకే ఒక్క కారణంతో అతని పాట చెడగొట్టాలని... సీనియర్ కొలీగ్ . ఏమీ అనలేకపోయేవాళ్లం... అలా సాగేవి అభిమానాలు..
మా హుందా గారే కాదు, ఎంతో మంది నాగేశ్వరరావు అభిమానులు, నాగేశ్వరరావులా  మాట్లాడడం, అతనిలా నడవడం, అతనిలా బొడ్డు పైకి టక్ చేసుకోవడం... అలా అనుకరించడాలు అప్పట్లో ఉండేవి... ఆ రోజుల్లో ప్రథాన పాత్రలకు... నాగేశ్వరరావు, రామారావు వీళ్లే నటులు.. యువ ప్రేమికుల్లా, కాలేజీ స్టూడెంట్స్ లాగా , ఇంట్లో ఆఖరి తమ్ముళ్లగా వాళ్లని చూసే వాళ్లం.. ! ! ! మిగతా నటులున్నా  వీరి నీడలో వారి ప్రకాశము తక్కువ అనే చెప్పాలి.. కథలన్నీ వీరి చుట్టూనే అల్లబడేవి.. వారపత్రికల్లో సీరియల్ వస్తోందంటే, అది సినీమాగా తీస్తున్నారంటే ఏ పాత్రకెవ్వరో కాలేజీ కుర్రాళ్లు ఊహించేవారు, ఊహించినవారే  సినీమాల్లో ఆ పాత్రల్లో  కనపడేవారు.. ఆ వయస్సులో ఇవన్నీ టైమ్ పాస్... అంతకు మించి ఏమీ కావు...