Pages

Thursday, November 4, 2010

ఎదుగుతూ దీపావళి



చిన్నతనంలో మా పేటలో పది పదిహేను ఇళ్ళకన్నా యెక్కువ వుండేవి కావు. కొన్ని పాకలు కొన్ని పెంకుటిళ్ళు... ఒకే ఒక్క డాబా.....దీపావళి వచ్చిందంటే యేదో థ్రిల్...


నేనూ మా ఫ్రెండూ ...చిన్న నిక్కరో/గోచీయో ధరించి....మా పాకముందు వేపచెట్టు క్రింద చేరేవాళ్ళం....మాముందు కల్వం (అంటే యేమిటో కొంచెం మీ అబ్బాయికి చెప్పండి) వుండేది.మా చేతిలో రోలూ రోకలి....అఁ అది కాదు.దీపావళి బాపతు...(రోలూ రోకలి అని అమ్మేవారు....కొంచెం లావుపాటి తీగనువంచి ఒక కొసలొ .క్రింద చిన్న సైజు రోలులా, యింకో కొసలో పైన రోకలిలా ఏర్పాటుచేసేవారు) తలనొప్పి మందు 'అమృతాంజనం' ఆ రోజుల్లో సీసాలో పెట్టి, ఆ సీసాను ఇంకో డిబ్బీలో పెట్టి అమ్మేవారు. ఆ సదరుడబ్బా సంపాయించేవాళ్ళము. అందులో పటాసు వేసుకొని, ఆ డబ్బాలో ఓ చిన్న తాటాకు బద్దముక్కవుంచుకొని...దానితో ఓ చిన్న మోతాదు పటాసు ఆ రోటిలో వేసి, దాన్ని రోకలితో మూసి, గట్టిగా పట్టుకారుతో పట్టినట్టు పట్టి, తిరగేసి, ఆ కల్వం ముక్కపై కొట్తే 'ఢాం' అని సౌండ్...ఆనందం....ఒకసారి వాడు, ఒకసారి నేనూ...దీపావళి ముందునుంచి ఈ హడావుడి....అదో థ్రిల్.
నరకచతుర్థి నాడు వుదయమే తలంటు...అమ్మ తలమీదనూనె పెట్టి 'అమ్మ కడుపు చల్లగా...అత్త కడుపు చల్లగా' అంటూ దీవించేది. ముందుగా టపకాయ కాల్పించి అప్పుడు దీవెన. మన టపాకాయే గట్టిగా పేలిందిరా అని ఎన్కరేజ్ చేస్తూ తలంటుతుంటే ఏదో థ్రిల్.
తల తుడుచుకున్నాక...అమ్మ తిలకం పెట్టాక....కుంకుడుకాయపులుసు కళ్ళల్లో పడిందమ్మా అంటే ఉప్పురాయి నోట్లో వేసుకోమనేది.కొత్తబట్టలు కట్టుకొని పెద్దవాళ్ళకి దణ్ణాలు పెట్టేసి...ఏదో ఒకటి తిని అరుగు మీద నాన్నగారు కొన్న బాణాసంచా అందంగా పేర్చి యెండబెట్టుకోవడం. చూడ్డానికి వచ్చే మిత్రులకి యేది ఎలా పేల్తుందో...మతాబులలోంచి ముత్యాలు ఎలా రాల్తాయో, అన్నీ యాక్షన్ చేస్తూ చెప్పడం...అదో థ్రిల్.
కొంచెం యెదిగాక...సిసింద్రీలు కట్టడం....ఎంతకీ తెమిలేదికాదు. అక్క ఏడిపించడం..నేను అమ్మతో కంప్లైంట్...అమ్మనవ్వుతూ అక్కను మందలించడం....అక్క ఇంకా రెచ్చిపోవడం....అదో థ్రిల్......
అమ్మ ఆ తర్వాతనుంచి మతాబులు కట్టించేది. పది రోజుల ముందునుంచే గొట్టాలు చేయడం. సూరేకారం,గంధకం, తెచ్చికొని ఎండబెట్టడం. నూరి వస్త్రకాళితం చేయడం... ఆముదం, బీడు, ముగ్గూ తెచ్చుకుని....పాళ్ళు కలిపి గొట్టాలలో కొంచెం ఇసుక ఆ తర్వాత ఈ కలిపిన మందు కూరడం....అక్కడనుంచి వెలిగించి చూడ్డం...సాంపిల్ అన్నమాట....ముగ్గు తక్కువైంది....కలపడం మళ్ళీసాంపిల్...ఆముదం తక్కువ...కలుపు...సాంపిల్ చూడు. ఇలా చాలా కాల్చేసేవాడ్ని సాంపిల్ అంటూ.. అదో థ్రిల్ ...
మా ఫ్రెండ్ 'ఉప్పు పొట్లాలు' కట్టేవాడు. దానిలో జిల్లేడుకర్ర్రల బొగ్గు, రంపం పొట్టూ, వుప్పూ...ఏదేదో చేసేవాడు...దానికో చాంతాడు....సాయంత్రమే దాంట్లో నిప్పువేసి వుంచితే రాత్రికి రాజుకొని వుండేది.దాన్ని త్రిప్పుతుంటే....రంపంపొట్టు నెరుసులు త్రిప్పేవాడి చుట్టూ కాంతివలయంలా ఏర్పడుతుంటే వాహ్! ఆ అందమే వేరు. ఉప్పు కాలి చిటపటమంటూ పేలుతుంటే అదో థ్రిల్.....ఆ వుప్పుపొట్లాలు రాత్రి తెల్లవార్లూ తిప్పినా నో ముగింపు. కాని రెక్కబలం వుండాలి....ఓ సారి ట్రై చేసి రిటైర్డ్ అన్ హర్ట్. అదోథ్రిల్.
ఆ తర్వాత పలాసాలో వుద్యోగం...జూన్ లో వుద్యోగంలో చేరాను.అమ్మా, నాన్నగారల దగ్గరకి దీపావళికి రాజమండ్రీ రావాలంటే ఒకరోజు శలవు చాలదు. ప్రొబేషన్ పేరియడ్ లో అంతకన్నాయెక్కువ కుదరదన్నారు బాస్. మధ్యేమార్గంగా అన్నయ్య వైజాగ్ లో వున్నాడని దీపావళికి అక్కడకి. అన్నయ్యగారి పిల్లలతో సరదాగా కాలక్షేపం...




వాళ్ళింటాయన మాత్రం చాలా సందడి చేసాడు..ఆయనకు అరవై దగ్గర వుంటుంది వయస్సు. పిల్లలు లేరు. ఓ మేనల్లుడు వీరి దగ్గరే వుంటున్నాడు...వాళ్ళిద్దరిదీ గొప్ప హడావుడి. దీపావళికి వాళ్ళిద్దరూ ఒక బృహత్తర కార్యక్రమం ఆలోచించారు...గేటుకి యిటూ అటూవున్న స్తంభాలపై రెండు చిచ్చుబుడ్డులు పెట్టి ముట్టిస్తే..అవి యేకకాలంలో వెలుగులు చిమ్మాలి. అయితే దగ్గరకి వెళ్ళి ముట్టించడానికి యిద్దరికీ భయమే. సరే! మేనల్లుడు ఆ చీకట్లో దొడ్డంతా వెదికి రెండు కర్రలు పట్టుకొచ్చాడు. వాళ్ళ అరుగుమీదనుంచి చిచ్చుబుడ్డి స్థానందాకా కర్ర పెట్టడానికి ట్రై చేసారు. ఓ కర్ర సరిపోయింది కాని రెండో కర్రకు సుమారు ఓ ఆడుగు తక్కువైంది. ఎలాగ? ఇంక ఏ కర్రా దొరకలేదు కాని...'యురేకా...మామయ్యా' అని అరుస్తూ ఒక బొప్పాయి గొట్టం పట్టుకువచ్చాడు. 'గ్రేట్ రా అబ్బీ' అని మామయ్య సంబరపడి పోయాడు. ఆ గొట్టాన్ని ఈ కర్రకు కట్టారు.రెండు కర్రలకీ చెరికో కాకరపువ్వొత్తూ కట్టారు. సరే మేనల్లుడు లోపలకి వెళ్ళి రెండు చిచ్చుబుడ్డులు తెచ్చాడు. రెండు స్తంభాలపైన పెట్టాడు. పెద్దాయన--ముచ్చట చూడ్డానికి లోపలున్న వాళ్ళావిడ్ని పిలిచాడు, నన్నూరమ్మన్నారు. ఆల్ సెట్ టు గొ...మామా అల్లుడూ పొజిషన్స్ లోకి వచ్చారు. కాకరపువ్వొత్తులు వెలిగించారు....' ఒరేయ్ రెడీయా?'...'రెడీ మామయ్య' ....కర్రలు జాపారు....ఆగు....ఆగు....ఊఁ....ఆఁ....కాకర పెట్టు...జాగ్రత్త....నే అంటించేస్తున్నా..నువ్వూ అంటించు.అంటూ మామయ్య వెలిగించేసాడు....మేనల్లుడి కర్రకు కట్టిన బొప్పాయిగొట్టం కట్టుకాస్తా జారిపోయింది....మామయ్య విజయగర్వంతో వెలిగిపోతున్నాడు కాని అనుకున్నట్టు వెలగలేదు. మళ్ళీ ప్రయత్నం.. ఈ సారి అంతా సెట్ చేసారు....ఆఁ....ఊఁ....పెట్టరా....రెడీయా..అంటించు....నేను అంటిస్తున్నా...అరే..అరెరే కాకరపువ్వొత్తు తగిలి మామయ్య వెలిగిస్తున్నచిచ్చుబుడ్డి క్రిందపడి పగిలి పోయింది....'చాల్లెండి సంబరం' అంటూపెద్దావిడ లోపలకి పోయింది...ఈప్రయత్నం వమ్ముకావడంతోహతాశులైపోయారు..' ఇలా కాదురా మళ్ళీసారి...ముందే పెద్ద కర్రలు రెండు సంపాయించి ఎలాగైనా రెండూ ఒకేసారి వెలిగేటట్టు చేస్తిమా..రెండు బుడ్లూ ఒకేసారి ముత్యాలు పైకిజిమ్ముతుంటే ఆ అందమే వేరురా అబ్బీ..అంటూ భవిష్యత్ప్రణాళిక ఆలోచిస్తుంటే నేను లోపలికి జారుకున్నా.
ఆ తర్వాత వేసంగులలో నా పెళ్ళి అయింది....తర్వాత అమ్మా, నాన్నగారూ ఈవిడ్ని తీసుకొచ్చి కాపురం పెట్టించి వెళ్ళారు. ఆ దీపావళిపలాసాలో మేమిద్దరమూ చేసుకోవాలి. పలాసా కొంచెం పల్లెటూరు.అందరూ ముఖాల్లో ముఖాలు పెట్టి చూస్తారు. 'పెళ్ళై, మంచి వుద్యోగంచేసుకుంటూ యిలా చిన్న పిల్లల్లా టపాసులు కాలుస్తున్నారేంటి'అనిఅంటారేమో అని ఆలోచించినవాళ్ళమై, మా బ్యాంకులో మెస్సెంజరు తమ్ముణ్ణి నువ్వొచ్చి కాల్చిపెట్టరా బాబూ అని బ్రతిమాలాము. కాసేపు మురిపించుకున్నాడు...మా ఇంట్లో కాల్చుకోవద్దా అన్నాడు. ఇంట్లో పనివుంది అన్నాడు. కాల్చిపెట్టడానికి బాణాసంచామేం రెడీగా వుంచితే వాడు వచ్చి కాల్చినందుకు అర్థరూపాయి ఇస్తానంటేమొత్తానికి ఒప్పుకున్నాడు.....బాణసంచా కొన్నా. రాత్రి ఆరున్నరైంది, ఏడైంది, ఏడున్నరా...వీడు రాలేదు...ఎనిమిదవుతుంటే వచ్చాడు...వస్తూనే గాభరా....'ఏరా ఇంత లేటూ ...అందరూ కాల్చేయడంకూడా అయిపోతోందిరా మరి'...అంటే.."ఏంచేయమంటారండీ...హెడ్ క్లార్కుగారింట్లో వాళ్ళవిడ వూరికెళ్ళారట..ఆయనా మీకుమల్లేనే బ్రతిమిలాడితే వాళ్ళింటికి వెళ్ళి కాల్చాక....సత్యనారాయణగారి యిల్లు ఒప్పుకున్నాను కదా అక్కడికి వెళ్ళి వచ్చేటప్పటికి ఈ టైమ్ అయింది. చంపేస్తున్నారండీ బాబూ..ఇంతకీ యిప్పుడు నన్ను కాల్చమంటారా..మీరే కాల్చేసుకుంటారా?ఏదో ఒకటి తొందరగా చెప్పండి." అని వాడే ఓ లక్ష్మీ బాంబు పేల్చాడు.ఈ వచ్చినవాడు కాస్తా పోతాడేమోనని, వాణ్ణి బ్రతిమలాడి బామాలి వాడిచేత టపాసులు కాల్పించి సంభావన సమర్పించుకొని దీపావళి అయిందనిపించాము....ఇదీ ఒక థ్రిల్లే కదా మరి!
ఉద్యోగ పర్వంలో హైదరాబాదు...దీపావళికి పిల్లలకు నా పర్స్ మేరకు కొంత ఖర్చు పెట్టి. మూడు రోజులు ముందుగానే.. సరకులు కొన్నా. నాకూ చాలా సరదా. ఆవిడ వద్దంటున్నాధైర్యం చేసా. పొడుగాటి కాకర్లు, 1000వాలాలు, పెద్ద భూచక్రాలు,యేవేవో వెరైటీగా కొన్నా. ఆ మర్నాడు మా పెద్దమ్మాయిని తీసుకొని,ఈవిడా నేనూయేదో పనిమీద బయటికి వెళ్ళాము. ఇంట్లో నాన్నగారూ, అమ్మవున్నారు. వాళ్ళు పెద్దవాళ్ళు. రెండో పాపా, మూడోదీ కూడావున్నారు.రెండో పాపకు అయిదారేళ్ళుంటాయి, దానికన్నరెండేళ్ళుచిన్న తర్వాతది. మేం బయటికి వెళ్ళి తిరిగొచ్ఛేసరికి ప్రక్క సందులో రెండోదాని నాయకత్వంలో యింట్లో పెద్దవాళ్ళకి కూడా తెలియకుండా మొత్తం బాణాసంచా కాల్చి పాడేసారు. పెద్దది చూసి గోల...మొత్తం అన్నీ కాల్చేసిందే అమ్మా అంటూ.ఇది కాల్చలేదే అమ్మ అంటూ ఓ కాకర చూపింది ఆఖరిది. పెద్దది దాన్ని ఒక్కటుచ్చుకుంది. అది కుయ్యో మంటూ ఆరున్నొక్క రాగంప్రారంభించింది. కొట్టడం అలవాటులేక రెండోదాన్ని కూకలేసా గట్టిగా.అది మౌనం వహించింది. రెండుకళ్ళూ ప్రశాంతగా మూసేసుకుంది. అటకమీద కూర్చోపెట్టా...అదే మౌనం..అదే ప్రశాంతత. అలాగే కూర్చుంది...ఏంచేస్తాం?మళ్ళీ నేనే దింపక తప్పింది కాదు.....మళ్ళీ వెళ్ళి వాళ్ళకి కావలసినవికొని తెచ్చాననుకోండి....పిల్లలతో ఇదో థ్రిల్.....



పెద్దవాళ్ళమయ్యాము...రిటైర్డ్....అపార్ట్ మెంటు వాసం...సెల్లార్ లోనే యేం కాల్చినా....మాకు ముగ్గురూ ఆడపిల్లలు...వాళ్ళ తావుల్లో వాళ్ళు వుంటారు.అపార్ట్ మెంటులో పిల్లలు ఆప్యాయంగా అంకుల్, ఆంటీ అంటూ సందడిగా దీపావళి చేస్తుంటే చూస్తూ మనసారా ఆనందించడం ఇప్పుడు మంచి థ్రిల్......
అప్పట్నించి ఇప్పటిదాకా దీపావళి యెప్పుడూ థ్రిల్లే....ఆనందమే...ఆ రోజులు తలచుకుంటే...మనస్సు కోటి దీపాలవెలుగులతో నిండి పోతుంది......._*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_*_


అందరిజీవితాలలోనూ వికృతినామ సంవత్సర దీ పా వ ళి


క్రొత్తవెలుగులు నింపాలని మనసారా ఆకాంక్షిస్తున్నాను.




_____________________________________


2 comments:

మాలా కుమార్ said...

దీపావళి శుభాకాంక్షలు

మిస్సన్న said...

మీ దీపావళి ఇప్పుడే చదివాము. మంచి థ్రిల్గా ఉంది. చిన్నప్పటి అనుభవాలు మీవీ మావీ ఒకేలా ఉన్నాయి. ఆ రోజులే వేరు. మనపిల్లలికి ఆ ఆనందం ఎక్కడిది? మనవలకైతే అసలేమీలేదు. pc లో టపాసులు వెలిగించుకునే రోజులు వచ్చేసాయి. మరి బాణసంచా వల్లా వాతావరణ కాలుష్యముట కదా. అఫ్కోర్స్ మన చిన్నప్పుడు వాతావరణ కాలుష్యం కలిగించే స్థాయిలో రసాయనాలు బాణసంచ కి వాడేవారు కాదనుకొంటా.